Αναφερόμενοι στα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας, είναι ίσως αναγκαίο, να αναλυθεί σε ορισμένα σημεία η ληστεία και η διαφορά από την κλοπή. Η διαφορά αυτή, είναι κρίσιμη, και συνίσταται στην  άσκηση ή απειλή βίας κατά την ληστεία, η οποία δεν υπάρχει στην κλοπή. Στην επιβολή δε της ποινής, η διαφορά αυτή μεταφράζεται σε ποινές κακουργήματος με κάθειρξη πολλών ετών, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις αγγίζει την ισόβια κάθειρξη.

Α. Κύρια χαρακτηριστικά της ληστείας και η διαφορά από την κλοπή.

Σύμφωνα με το άρθρο 380 παρ. 1 του Ποινικού Κώδικα:

” 1. Όποιος με σωματική βία εναντίον προσώπου ή με απειλές ενωμένες με επικείμενο κίνδυνο σώματος ή ζωής αφαιρεί από άλλον ξένο (ολικά ή εν μέρει) κινητό πράγμα ή τον εξαναγκάζει να του το παραδώσει για να το ιδιοποιηθεί παράνομα, τιμωρείται με κάθειρξη και χρηματική ποινή.”

   Συνεπώς:

      α)  Θα πρέπει, όπως και στην κλοπή, να υπάρχει αφαίρεση ξένου (ολικά ή εν μέρει)  πράγματος.

      β) Κατά τη ληστεία, πέραν της αφαίρεσης ξένου κινητού πράγματος,  υπάρχει “σωματική βία εναντίον προσώπου ή με απειλές ενωμένες με επικείμενο κίνδυνο σώματος ή ζωής” και αυτό είναι το στοιχείο που την ξεχωρίζει από όλα τα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας και της προσδίδει το χαρακτήρα του κακουργήματος, ενώ, όλα τα εγκλήματα κατά της ιδιοκτησίας είναι στη βασική τους μορφή, πλημμελήματα.

       γ) Λόγω της προαναφερόμενης άσκησης ή απειλή άσκησης βίας, κατά το έγκλημα της ληστείας, προσβάλλεται πέραν του έννομου αγαθού της ιδιοκτησίας και αυτό της προσωπικής ελευθερίας.

      δ) Κατά την περίπτωση αφαίρεσης ξένου πράγματος “με απειλές ενωμένες με επικείμενο κίνδυνο σώματος ή ζωής” θα πρέπει να επισημάνουμε ότι αυτή αφορά στην προαναγγελία κακού από τον δράστη προς το θύμα, και το οποίο  δίδεται η  εντύπωση ότι ο δράστης θα μπορούσε να προξενήσει  στο θύμα (ανεξάρτητα αν αυτός μπορεί στην πραγματικότητα). Επίσης, οι απειλές (κίνδυνος) θα πρέπει να αναφέρονται στη ζωή – σωματική βλάβη του θύματος ή σε πρόσωπο για το οποίο ενδιαφέρεται.

Β. Διακεκριμένες περιπτώσεις ληστείας.

Σύμφωνα με την παρ. 2 του αρ. 380 ΠΚ:

“2. Αν από την πράξη επήλθε ο θάνατος κάποιου προσώπου ή βαριά σωματική βλάβη ή αν η πράξη εκτελέστηκε με ιδιαίτερη σκληρότητα εναντίον προσώπου, επιβάλλεται κάθειρξη ισόβια ή πρόσκαιρη τουλάχιστον δέκα ετών και χρηματική ποινή.”

    Με την παραπάνω παράγραφο, δεδομένου ότι ο τρόπος τέλεσης ή το αποτέλεσμα της πράξης είναι μεγάλης βαρύτητας και απαξίας, ορίζεται μεγαλύτερο ύψος ποινής, έως και την ισόβια κάθειρξη.

   Τέλος, σύμφωνα με την παρ. 3 του του αρ. 380 ΠΚ:

” 3. Οι ποινές των προηγούμενων παραγράφων επιβάλλονται και σε εκείνον που καταλήφθηκε επ’ αυτοφώρω να κλέβει και μεταχειρίζεται σωματική βία εναντίον προσώπου ή απειλές ενωμένες με επικείμενο κίνδυνο σώματος ή ζωής για να διατηρήσει το κλοπιμαίο.”

   Δηλαδή, με απλά λόγια, η κλοπή, μετατρέπεται σε ληστεία, εάν ο δράστης  “… καταλήφθηκε επ’ αυτοφώρω να κλέβει και  μεταχειρίζεται σωματική βία εναντίον προσώπου ή απειλές ενωμένες με επικείμενο κίνδυνο σώματος ή ζωής για να διατηρήσει το κλοπιμαίο”.

Υ.Γ. Το άρθρο έχει σκοπό να δώσει μία γενική περιγραφή του θέματος, ώστε να καταστήσει την αρχική πληροφορία χρήσιμη ως σημείο προσοχής και όχι να αντικαταστήσει τον δικηγόρο. Οι παράγοντες σε κάθε επιμέρους υπόθεση πιθανόν να διαφοροποιούν ριζικά τον τρόπο ενέργειας.