Η αλλαγή του κύριου (μικρού) ονόματος ενηλίκου ή ανηλίκου ατόμου, είναι μια διαδικασία η οποία δεν είναι ευρέως γνωστή, μολονότι σε ορισμένες περιπτώσεις θα μπορούσε να εξυπηρετήσει ανάλογες ανάγκες. Κρίνεται λοιπόν σκόπιμο, να αναφερθούν ορισμένες επισημάνσεις και τα κύρια σημεία αυτής.

Α.      Η ύπαρξη σπουδαίου λόγου

Αρχικά, για την αλλαγή του κύριου (μικρού)  ονόματος ενηλίκου ή ανηλίκου ατόμου, θα πρέπει να συντρέχει “σπουδαίος” λόγος, δεδομένου ότι, το κύριο όνομα  αποτελεί χαρακτηριστικό στοιχείο της προσωπικότητας . Αυτό, θα πρέπει να μένει αναλλοίωτο και δεν θα πρέπει να αμφισβητείται από άλλον ή να χρησιμοποιείται παράνομα (αρ. 58 Αστικού Κώδικα).  Όμως, πέραν τούτου δύναται να υπάρξει εξαίρεση, καθότι η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας είναι Συνταγματικό δικαίωμα του ατόμου.

Περεταίρω, “Το κύριο όνομα του ατόμου αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο αναγνώρισης και ταυτοποίησής του, χαρακτηρίζει την αστική του κατάσταση και το συνοδεύει σε όλο το δημόσιο και κοινωνικό του βίο και, με την έννοια αυτή, αποτελεί χαρακτηριστικό στοιχείο της προσωπικότητάς του, που ενδιαφέρει τη δημόσια τάξη και ασφάλεια. Η συνταγματική προστασία της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας (άρθρο 5§1), επιβάλλει, σε περιπτώσεις δυσμενών επιπτώσεων του ονόματος επί του προσώπου που το φέρει, το δικαίωμα στο φερόμενο πρόσωπο, ή σε αυτούς που το επιμελούνται νομίμως έως την ενηλικίωσή του, να ζητήσει δικαστικώς τη διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης της ονοματοδοσίας του, κατ’ εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 13§ 1 του Ν. 344/1976 και με τη διαδικασία του άρθρου 782 Κ.Πολ.Δ. (εμμέσως συναγομένης της δυνατότητας από την ΟλΑΠ 99/1985, ΕιρΑΘ 1290/2015 Νόμος)” (ΕιρΙλίου 34/2019, ΕιρΒόλου 545/2019).

Ενδεικτικά, ως  “σπουδαίος λόγος” έχει κριθεί νομολογιακά η αλλαγή ονόματος λόγω ψυχολογικών κινήτρων όπως “τάματος” στην Παναγία,  ή λόγω “κακόηχου ονόματος”, ή λόγω υιοθεσίας, ή λόγω εξελληνισμού του ονόματος ένεκα αλλαγής της ιθαγένειας, κλπ. 

Β.   Η διαδικασία

Η αλλαγή του κύριου (μικρού) ονόματος ενηλίκου ή ανηλίκου, επέρχεται με την έκδοση δικαστικής απόφασής για διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης.  Η διαδικασία που ακολουθείται είναι αυτή της εκουσίας δικαιοδοσίας. Αναλυτικότερα, θα πρέπει να κατατεθεί από τον δικηγόρο του αιτούντος αντίστοιχη αίτηση αλλαγής ονόματος, στην οποία θα πρέπει να περιλαμβάνονται οι λόγοι που επιβάλουν αυτή την αλλαγή.

Η  αίτηση αρμοδίως θα πρέπει να εισαχθεί για να συζητηθεί ενώπιον του Δικαστηρίου της περιφέρειας του Ληξιάρχου όπου έχει συνταχθεί η προς διόρθωση ληξιαρχική πράξη γεννήσεως, κατά τη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας (άρθρα 739, 740, 782 παρ. 3 ΚΠολΔ). Σημείο προσοχής αποτελεί το γεγονός ότι η αίτηση που κατατίθεται θα πρέπει να κοινοποιηθεί στον  αρμόδιο Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών.

Στη συνέχεια, αφού εκδοθεί η δικαστική απόφαση και καταστεί τελεσίδικη, θα πρέπει αυτή να καταχωρηθεί στο αρμόδιο ληξιαρχείο, ώστε να διορθωθούν τα στοιχεία του ονόματος του αιτούντος.

Τέλος, για την αλλαγή του κύριου ονόματος  ανηλίκου, υπεύθυνοι για την  αίτηση και αλλαγή είναι οι γονείς του δεδομένου ότι,  «Η μέριμνα για το ανήλικο τέκνο είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων (γονική μέριμνα), οι οποίοι την ασκούν από κοινού……………….. …..». (άρθρο 1510 ΑΚ)

Υ.Γ.  Στο άρθρο έχει σκοπό να δώσει μία γενική περιγραφή του θέματος, ώστε να καταστήσει την αρχική πληροφορία χρήσιμη ως σημείο προσοχής και όχι να αντικαταστήσει τον δικηγόρο. Οι παράγοντες σε κάθε επιμέρους υπόθεση πιθανόν να διαφοροποιούν ριζικά τον τρόπο ενέργειας.